Selçuk BAŞAR-Efnan DEMİREREN/TRABZON, (DHA)- KARADENİZ’de son yıllarda kahverengi kokarca zararlısının yanı sıra zirai don nedeniyle rekolte kayıplarıyla zor dönemler geçiren fındıkta, 2024 Ocak-Aralık döneminde 2 milyar 800 milyon doları bulan ihracat geliri elde edildi. Ulusal Fındık Konseyi (UFK) Yönetim Kurulu Üyesi Sebahattin Arslantürk, “2025 mahsulü maalesef birtakım sıkıntılara gebe oldu. Bu yıl her şey yolunda giderse ki bizler gideceğini düşünüyoruz. 3,5 milyar dolar civarında bir ihracat hedefine ulaşmış olup, tüm zamanların tarihi bir rekorunu kıracağız” dedi.

Karadeniz’in yüksek kesimlerinde fındık hasadı devam ederken, sahil kesimlerinde olgunlaşan fındığını toplayan üreticiler, kurutma mesaisini sürdürüyor. Dünya fındık üretiminde 744 bin hektarlık alanla zirvede yer alan Türkiye, fındık pazarının büyük bir kısmını elinde bulunduruyor. Son yıllarda fındık bahçelerine dadanıp, suyunu emdiği bitkiye zarar veren ‘kahverengi kokarca’ adlı böcek başta olmak üzere zirai don nedeniyle zor dönemler geçiren fındıkta, tüm olumsuzlara rağmen Türkiye, 2024 Ocak-Aralık döneminde yaklaşık 325 bin tonluk fındık ihracatından 2 milyar 800 milyon dolara ulaşan gelir elde etti. Kahverengi kokarcaya karşı kimyasal ve biyolojik mücadeleler sürerken, uzmanlar bu yıl rekoltenin düşük olmasına rağmen fiyat artışlarının geliri yukarı taşıyacağını öngördüklerini söyledi.

‘250-260 BİN TON İÇ FINDIK BEKLENTİMİZ VAR’

UFK Yönetim Kurulu Üyesi Sebahattin Arslantürk, Türkiye’nin en önemli tarımsal ihraç ürünlerinden fındığın geçen yıl 2 milyar 800 milyon dolarlık ihracatla en yüksek seviyeye ulaştığını belirterek, “Fındık ihracatında bu yıl hedeflenen rakamı aşacağız gibi görünüyor. Bu yıl her şey yolunda giderse ki bizler gideceğini düşünüyoruz. 3,5 milyar dolar civarında bir ihracat hedefine ulaşmış olup tüm zamanların tarihi bir rekorunu kıracağız. Ülke ve bölge için sevindirici bir durum. Rekoltenin düşük olması da tabii ki genel ticareti olumsuz etkileyecektir ama fiyat artışları bunu telafi edecektir. 250-260 bin ton iç fındık beklentimiz var. 320 bin ton civarında bir kabuklu fındığa denk geliyor. Miktarın düşük olması gelirleri düşürecek gibi görülse de fiyat artışları aradaki miktarı telafi edecek. 700 milyon dolarlık bir ilave gelir elde edeceğiz” diye konuştu.

ORDU’DA TARİHİN EN DÜŞÜK REKOLTESİ

Özellikle şubat ayında yaşanan don olayının rekolteyi olumsuz etkilediğini aktaran Arslantürk, “Ağustos ayının başından itibaren üretici sahaya indi ve ürününü topluyor. Önümüzdeki haftada artık piyasaya indirme aşamasına gelecek. Bu yılı değerlendirirsek, 2025 mahsulü maalesef sıkıntılara gebe oldu. Özellikle şubat ayının 11 ile 13’ü arasında Doğu Karadeniz’de etkisini daha da çok yaşadığımız don hadisesi oldu. Ordu ciddi oranda etkilendi. Ordu ilinde tarihin en düşük rekoltesi gerçekleşecek. Kokarca zararlısının etkilerini de görmeye başladık. Geçen yıldan bir miktar daha fazla. Bizim yapmış olduğumuz hesaplara göre, 30 bin ton civarında bir hasarın meydana geleceğini öngörüyoruz” ifadelerini kullandı.

ÜRETİCİYE KONTROLLÜ SATIŞ ÇAĞRISI

Rekoltenin 450 bin tonlara kadar inebileceğini ifade eden Sebahattin Arslantürk, şöyle konuştu:

“İklim değişikliğine bağlı olarak kuraklık olayının Batı Karadeniz bölgesinde etkin olmasının neticesi, bu yıl Orta ve Doğu Karadeniz’i kısmen de olsa etkiledi. 60-70 bin tonluk bir hasarında buradan geleceğini öngörerek, toplam rekoltenin 450 bin tonlara kadar inme olasılığını düşünüyoruz. Tarım Bakanlığı’nın yapmış olduğu il bazlı çalışmaların neticesi de 450 bin civarındadır. Üreticiyi her yıl uyardığımız gibi tekrar uyarıyoruz. Ürünü kontrollü ve ihtiyacı kadar piyasaya indirir, emanete fındık vermez ise bu yıl beklemiş olduğu fiyatı rahatlıkla yakalayacağını öngörüyoruz. Kısa zamanda fındık fiyatların 250 hatta 300 lira seviyesine ulaşabileceğini düşünmekteyiz.” (DHA)

FOTOĞRAFLI